Sedmopruga usminjaca (Dermochelys coriacea)


Ova najveca morska kornjaca dostize i do 300 cm duzine, te 500 kg tezine. Ubraja se medu najvece danas zivuce gmazove svijeta, te najvece stanovnike i putnike mora. Njen je oklop sastavljen od mozaika malih dermalnih kostiju prekrivenih kozom, pa se stoga i izgledom lako razlikuje od svih ostalih morskih kornjaca. Sedam uzduznih grebena na koznom karapaksu (sprijecavaju turbulenciju vode oko zivotinje koja na taj nacin trosi oko 20% manje energije u usporedbi sa drugim zelvama iste velicine), peraje (od polovine ukupne duzine cijele jedinke) pokretane velikim pektoralnim misicem (cini i preko 30% ukupne tezine), te plosnato izduzeno tijelo omogucuju prekooceanska putovanja od preko sest tisuca kilometara. Uglavnom se drzi otvorenog mora i rijetko dolazi uz obale, pa je stoga svaki njen nalaz izuzetno znacajan. Ovaj zivi fosil, nepromijenjen u zadnjih 100 milijuna godina danas je najugrozenija vrsta zelvi. Ubijanjem zbog mesa i sakupljanjem jaja brojnost populacija drasticno je smanjena. Tako je na pjescanim plazama zapadne Malezije 1956. zabiljezeno oko 11 000 gnijezda. 1990. taj je broj iznosio samo 280. Prehrana se najvecim dijelom zasniva na meduzama. U akvatoriju istocnog djela Jadranskog mora sedmopruga usminjaca zabiljezena je svega u pet navrata. Cetiri zivotinje dio su zbirki prirodoslovnih muzeja u Zagrebu, Rijeci, Splitu i Dubrovniku (KOSIC, 1896; BABIC, 1920; CVITANIC, 1956; CRNKOVIC, 1957), dok je posljednji primjerak foto- dokumentiran 1990. na otoku Krku (foto Nina De Luca).

Nalazi sedmopruge usminjace u akvatoriju istocnog Jadrana

S j e v e r n i J a d r a n :
R 12/93, Kraljevica, 1920: SEP 12 (coll. HPM, No. 737) (BABIC, 1920) R 107/93, Omisalj, Krk island, 1956: SEP 05 (coll. PMR) (CRNKOVIC, 1957) R 27/93, Valbiska, Krk island, 1990: JUL, obs. & photo: N. De Luca

S r e d n j i J a d r a n :
R 14/93, Peljesac, 1956: SEP 06 (coll. PMS, No. 66) (CVITANIC, 1956)

J u z n i J a d r a n :
R 30/93, Budva, 1894: SEP 27 (coll. PMD) (KOSIC, 1896)